پنج مشخصۀ شبکه‌های حوزۀ سلامت

امروزه، حوزۀ سلامت نیازمند کاهش هزینه، بهبود وضعیت نهایی بیماران و افزایش دسترسی به اطلاعات بیماران می باشد . که این موارد باعث تغییر زیرساخت فناوری سرویس‌های درمانی شده است. بسیاری از مراکز بهداشتی _ درمانی امکانات جدیدی را ارائه می‌دهند تا بتوانند مدل‌های مراقبت پزشکی جدید را پیاده کنند ، که یکی از ثمرات این تلاش این است که نگاهی دوباره به نحوۀ ساختن یک سیستم IT مدرن در حوزۀ سلامت داشته باشیم.

بسیاری از تأمین‌کنندگان فناوریهای شبکه حوزۀ سلامت، در حال به‌کارگیری فناوری‌های نوین IT مانند مجازی‌سازی، رایانش ابری و داده های کلان بوده تا تجهیزات شبکه نسل جدید را تولید کنند. تولیدکنندگان پیشرو، در حال کار بر روی چگونگی انتقال داده از طریق شبکه به تجهیزات و افراد متصل به آن، که در حال جابجایی و تحرک هستند، می باشند. که این قابلیت شبکه می تواند مجموعۀ تجهیزات ، بیماران و کادر درمان را به هم متصل کندو نهایتاً امنیت داده‌های بیماران را تأمین کند.

تأمین‌کنندگان هنگامی که می‌خواهند شبکۀ جدیدی ایجاد کنند یا شبکۀ فعلی را گسترش یا تغییر دهند، شبکۀ جدید باید 5 ویژگی ضروری را داشته باشد. در این نوشتار، این موارد ضروری را معرفی کرده و مثال‌‌هایی ارائه می‌دهد که شبکه‌ها چگونه با رعایت این موارد به شبکه‌ای نسل جدید بدل شده‌اند.

اهمیت شبکه

فناوری‌های جدید IT با این ایده توسعه یافته‌اند که فناوری اطلاعات باید به کاهش هزینه‌ها، بهبود خروجی و افزایش و راحتی دسترسی منجر شود. قابلیت تحرک ادوات شبکه، استراتژی‌های ابری، ابزارهای همکاری ادوات و سیستم‌های مکان‌یابی بی‌درنگ (RTLS) همگی می‌توانند به سرویس‌های مدیریت شبکه و حوزۀ درمان، خدمت زیادی کنند. از طرف دیگر، بحث امنیت و سازگاری تجهیزات و فناوری‌ها با هم، چالش‌های جدیدی برای گروه‌های توسعۀ فناوری اطلاعات به وجود آورده است. مثلاً نفوذ امنیتی در نگه‌داری داده‌های بیماران، فقط یک نقض قانون نیست، بلکه پیامدهای مالی هم دارد. مراجعان مراکز درمانی در صورت دزدیده شدن اطلاعاتشان، احتمالاً پزشک یا مرکز درمانی را عوض کنند.

ظهور این فناوری‌ها در حوزۀ IT، انتظارات ما از شبکه و مدیران آن را بالاتر برده است. با دیجیتالی شده داده‌ها، کارکنان در هر زمان و مکان، با هر وسیله‌ای و روی اپلیکیشن‌های مختلف، به داده‌های بیماران دسترسی دارند. تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی نیز از مزایای اتصال بی‌سیم به شبکه بهره‌مند شده‌اند، مانند مانیتورها و پمپ‌ها. در شبکه‌های جدید درمانی، هم شاهد تجهیزات سیمی و هم انبوهی از تجهیزات بی‌سیم هستیم که باعث می‌شود هر دو نوع اتصال مد نظر طراح شبکه قرار گیرد. هر نقطۀ انتهایی (چه کاربر باشد چه دستگاه)، فرصتی برای مهاجمین است تا به شبکه نفوذ کنند.

معمولاً وقتی صحبت از فناوری اطلاعات در حوزۀ سلامت و پزشکی می‌شود، شبکه نادیده گرفته می‌شود. عموماً بدین خاطر که معمولاً حضور آن تا زمانی که از کار بیفتد حس نمی‌شود . انتظار ما از شبکه این است که در 99.999 درصد مواقع فعال بوده و سرعت انتقال داده هم خوب باشد. علاوه بر آن، تأمین ، مدیریت و امنیت اتصال شبکه برای تجهیزات شخصی و بیمارستانی، از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه بسیاری از تجهیزات بیمارستانی و درمانی هوشمند شده‌اند،مانند تخت‌های هوشمند، پمپ‌‌های تزریق ،دستگاههای عکس‌برداری شناختی، دستگاههای نظارت بر بیماران داخل خانه و… .

هوشمندسازی و تحلیل داده

به منظور بهره‌برداری از داده‌های بسیار زیادی که مرتباً در حال تولید از منابع مختلف است، مراکز درمانی باید به تأثیراتی که تحلیل‌های کلان‌داده و بصری‌سازی داده بر بهبود سیستم فناوری اطلاعاتشان و درنهایت تاثیر بر بهبود وضعیت مالی‌شان می‌گذارد، توجه کرده و از این قابلیت‌ها استفاده کنند. داده‌های خارج شده نیز باید برای این تحلیل‌ها مورد استفاده قرار گیرد، مانند بیماران سرطانی و فوتی‌ها. دسترسی سریع به منابع دادۀ بزرگ، برای تحقیقات درمانی امری ضروری است. مجموعه‌های منطقی و فیزیکی داده‌ها بارها مورد استفاده قرار گرفته تا فهم بهتری از شرایط را نشان داده و تصمیمات بهتری گرفته شود.

تحقیقات ممکن است به داده‌های بزرگی مانند ژنوم و… نیاز پیدا کند و لذا بایستی به آن دسترسی داشته و احیاناً بتواند آن را ویرایش کند. سیستم‌های پایش وضعیت بیماران، پیوسته در حال تولید داده هستند و لذا برای این که بتوان در لحظه تصمیم‌گیری کرد و متناسب با وضعیت هر بیمار روند درمان را پی گرفت، باید تفسیر مناسبی از این انبوه داده پیدا کرد.

فقط تحلیل کردن داده‌ها کافی نیست، بلکه باید شبکه را هم مورد بررسی قرار داد. شبکه مرتباً در حال هوشمند و خودکار شدن است و می‌تواند مشکلات شبکه را عیب‌یابی و رفع کند. پایش همیشگی شبکه و قابلیت اقدام آنی، باعث می‌شود که مدیران شبکه بتوانند به صورت ریشه‌ای شبکه را تحلیل کنند، مهندسی ترافیک انجام دهند و عملکرد شبکه را بهبود بخشند.

مدیریت پیچیدگی‌های ناشی از Multicloud

Multicloud (چندابری) مفهومی گسترده‌تر از استفاده کردن از چند فضای ابری است. فضای ابری در شبکه‌های درمانی روزبه‌روز در حال گسترش است و لذا فضاهای ابری مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شبکه‌های ابری این امکان را به کاربران‌شان می‌دهند که در هر جا و با هر سیستمی بتوانند به داده‌های خود دسترسی داشته باشند. این در حالی است که تأمین‌کنندگان ابری نیز از مقرراتی مانند HIPAA باید تبعیت کنند. Multicloud (چندابری) برای اپلیکیشن‌های مختلف، از خدمات امنیتی متفاوتی استفاده می‌کند و به نوعی هر یک از اپلیکیشن‌ها فضای ابری مخصوص خود را دارند، در حالی که ممکن است کاربرانی در چند اپلیکیشن نیز مشترک باشند. چندابری باید رابط کاربری ساده‌ای به هر کاربر نشان دهد، گویا که فقط با یک فضای ابری طرف هستند. در واقع چندابری یک زیرساخت ابری منسجم و واحد است که می‌تواند برای اپلیکیشن‌های مختلف، خدمات امنیتی متفاوتی را تأمین کند.

انتقال و تحویل داده

ساختار شبکه تأثیر زیادی بر انتقال و تحویل داده دارد. پژوهش‌های بیمارستانی، تصویربرداری پزشکی و تحلیل داده‌های پزشکی، مقادیر زیادی داده تولید می‌کنند. ساختار شبکه در نحوۀ رساندن داده‌ها به اپلیکیشن‌ها و کاربران شبکه تأثیر مهمی دارد. شبکه نه تنها باید قادر باشد تا با افزایش حجم داده رشد کند، بلکه باید از نظر هزینه‌ نیز بهینه بوده و بتواند سرمایه اولیه را برگرداند. با اتخاذ رویکردی مناسب، می‌توان به این اهداف رسید.

نیازمندی‌ها

یکی از نهادهای درمانی در جنوب شرقی آمریکا که به حدود یک میلیون نفر خدمات ارائه می‌کند، دارای سه بیمارستان، چند مرکز درمانی، اورژانس، مرکز توانبخشی و… می‌باشد. این نهاد باید زیرساختی را فراهم می‌کرد تا این مراکز را به هم متصل کند، و برای این کار سه هدف سطح بالا داشت:

    • بهبود روند مراقبت از بیماران با استفاده از فناوری اطلاعات به عنوان اصل کارها، به جای حاشیه
    • تأمین زیرساختی قوی برای پشتیبانی از محصولات نرم‌افزاری Epic (که سرویس‌هایی بدون وقفه دارد)
    • ایجاد یک بستر یکپارچه، به نحوی که شرکا و کارکنان جدیدالورود بتوانند به سادگی و به صورت امن به Epic متصل شود.

این نهاد درمانی، سیستم خود را مبتنی بر محصولات Juniper بنا کرد و پنج ویژگی زیر را برای سیستم خود در نظر گرفت.

  1. عملکرد کاملاً قابل اطمینان

با افزایش شمار دستگاه‌ها و اپلیکیشن‌های پزشکی، حجم داده‌های تولید شده در این حوزه نیز مرتباً در حال افزایش است. در بسیاری از موارد (مانند نهاد پزشکی مذکور در آمریکا) شبکه بایستی 100 در صد اوقات فعال باشد. چرا که برنامه های وب و تجهیزاتی از آن استفاده می‌کنند که مستقیماً با جان انسان‌ها سر و کار دارند.

یکی از کارهایی که برای این منظور می‌توان انجام داد، مسطح‌ کردن ساختار شبکه و کم کردن سلسله‌مراتب شبکه است.در نتیجه ، ارتباط بیماران و کارکنان با دیتاسنتر، بیشتر به حالت point-to-point درآمده و این باعث افزایش سرعت و در نتیجه دسترسی راحت‌تر می‌شود.

  1. انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری

شبکه‌های حوزۀ سلامت بایستی بتواند با تغییرات مختلفی سازگار شود، از جمله تغییر برند محصولات، تغییر فناوری‌ها و تعداد تجهیزات. این قابلیت به مراکز درمانی این امکان را می‌دهد که به منظور تعویض یا تغییر بخشی از شبکه در سال‌های آتی، نیاز به تغییر کل شبکه نداشته باشند و فقط با موارد محدودی کار داشته باشند. برای این سازگاری، استانداردهایی توسط شرکت‌های مختلف ارائه شده که می‌توان از آن‌ها پیروی کرد.

  1. امنیت انتها-به-انتها

با توجه به نیازمندی‌های امروز شبکه، امنیت بخشی جدایی‌ناپذیر از ساختار شبکه است. استفاده از دستگاه‌هایی برای تأمین افزونگی و قابلیت اطمینان، استفاده از EVPN (Ethernet VPN)، VXLAN (Virtual eXtensible LAN)، از جملۀ این اقدامات است.

  1. سادگی عملیاتی

هر چه رابط کاربری شبکه ساده‌تر باشد، سرپرستان شبکه بهتر می‌توانند شبکه را مدیریت کرده و روی مهندسی شبکه متمرکز شوند. یکی از ابزارهای ساده‌سازی عملیات‌ها استفاده از سرویس‌های یکپارچه‌ای است که توسط تولیدکنندگان تجهیزات شبکه ارائه می‌شود، مانند سیستم عامل Junos شرکت Juniper که برای سوئیچینگ، روتینگ و امنیت به کار می‌رود. به کمک این ابزارها، محیط ساده‌تری پیش روی متخصصین بوده و از چالش‌های سازمانی نیز کاسته می‌شود.

  1. کاهش هزینه‌های کلی

با کاهش سلسه‌مراتب شبکه و مسطح‌سازی آن، از هزینه‌های خرید دستگاه‌ کاسته می‌شود. هم‌چنین با استفاده از ابزارهای اتوماسیون شبکه، به زمان و نیروی متخصص کمتری نیاز خواهد بود و لذا هزینه‌ها کاهش خواهد یافت. با این تغییرات، مراکز درمانی می‌توانند در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنند.

نتیجه‌گیری

با دیجیتالی شدن عملکردهای حوزۀ درمان و پزشکی ، قابلیت اطمینان و امنیت داده‌ها، از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است؛ بالاخص در حوزۀ درمان که جان انسان‌ها به داده‌های صحیح وابسته است. با به‌کارگیری روش‌های مختلفی می‌توان به ویژگی‌های مورد نیاز برای این شبکه‌ها دست یافت: عملکرد قابل اطمینان، انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری، امنیت انتها-به-انتها، سادگی عملیاتی و هزینه‌های کلی پایین.

با به‌کارگیری این موارد، در صورتی که بخواهیم از فناوری جدیدی استفاده کنیم، یا برند تجهیزات را تغییر دهیم و یا از اپلیکیشن‌های جدید بهره بگیریم، نیازی نیست که تغییرات گسترده‌ای در زیرساخت شبکه به وجود آوریم؛ بلکه با انجام اندک تغییراتی می‌توان به این مهم دست یافت.