مانیتورینگ شبکه چیست ؟

مانیتورینگ شبکه و یا پایش شبکه ، نظارت مداوم شبکه با هدف شناسایی اجزایی که دارای عملکرد ضعیف و یا خراب هستند ، قبل از اینکه بر کارکرد شبکه تأثیر منفی بگذارد، می‌باشد. با مانیتورینگ شبکه، یک تیم فناوری اطلاعات می‌تواند ایرادات را سریعا شناسایی و با تعویض یا تعمیر اجزای معیوب از بروز مجدد آنها جلوگیری کنند. در واقع مانیتورینگ شبکه با هدف اطمینان از عملکرد درست شبکه انجام می شود و زیر مجموعه مدیریت شبکه می باشد.

شبکه های مدرن امروزی ترکیبی پیچیده از یک سری اجزای حیاتی هستند. اینها عبارتند از روترها، سوئیچ ها، فایروال ها و نقاط پایانی مانند سرورها. علاوه بر این، منابع مبتنی بر ابر مانند ماشین های مجازی، هایپروایزر و کانتینرها نیز وجود دارد. تمامی این عناصر می توانند در یک شبکه وجود داشته باشند و به هم متصل اند.

برای امن سازی شبکه، هر یک از این اجزا باید به دقت نظارت شوند. زمانی که هکرها و سایر عوامل مخرب از پیچیدگی و چالش‌های دید ناشی از شبکه‌های پیچیده مطلع باشند، سریعاً از زیرساخت‌های سازمان سوء استفاده می‌کنند. هر جزء از یک شبکه مدرن سطح حمله را افزایش می دهد.

علاوه بر این، اگر هر یک از این دستگاه‌ها خراب شود، عملکرد شبکه می‌تواند مانع شود، بنابراین حفظ عملکرد هر یک از عناصر شبکه برای تولید روان و بدون وقفه یک سازمان حیاتی است.

اهمیت مانیتورینگ شبکه

شبکه ها به طور فزاینده ای حیاتی می شوند. بسیاری از کارمندان از خانه شروع به کار کرده اند. ارتباط و کارآمد نگه داشتن همه نیازمند یک شبکه ایمن، پاسخگو و قابل اعتماد است. بدون مانیتورینگ شبکه، سیستم شما مانند یک وسیله نقلیه بدون چراغ هشدار یا آلارم است. جهت آگاهی از نحوه کارکرد اجزای شبکه ، مانیتورینگ شبکه الزامیست. در این پایش ها مواردی چون سلامت شبکه ، دسترسی‌پذیری، میزان بازده، میزان مصرف پهنای باند و ایرادات و کمبودهای احتمالی بررسی می شوند. ممکن است مشکلی پیش بیاید و در ابتدا همه چیز خوب به نظر برسد. اما به زودی، این مشکل می تواند همه چیز را متوقف کند. مانیتورینگ شبکه می تواند از این اتفاقات و بروز خسارت‌های سنگین جلوگیری کند.

تأثیر مسائل شبکه دارای چندین پیامد منفی است :

اختلال در کسب و کار
از دست دادن درآمد
آآسیب به شهرت شما
از دست دادن اطلاعات حساس مشتریان

روشهای مانیتورینگ شبکه

انواع مختلفی از ابزارها و تکنیک های نظارت بر شبکه در بازار موجود است. هر یک از تکنیک های مانیتورینگ شبکه ، فناوری متفاوتی را پیاده سازی می کند .هدف ابزارهای نظارت شبکه معمولا دید عمیق تری به شبکه است. تکنیک های مانیتورینگ شبکه شامل بررسی وضعیت دوره‌ای، بررسی گزارش‌ها ، پروتکل‌های نظارت شبکه، پروتکل مدیریت شبکه ساده (SNMP)، شناسایی بسته‌ها، ابزار مدیریت ویندوز (WMI)، پوسته امن (SSH) برای یونیکس و NetFlow هستند.

بررسی دوره ایی وضعیت :

بررسی دوره ایی وضعیت شامل نظارت بر شبکه ، در بازه های زمانی از پیش تعیین شده است. وقتی ابزار یا نرم افزار مانیتورینگ شبکه را راه‌اندازی می‌کنید، می‌توانند مقداری از بار پارامتر یا دستگاه شبکه‌ای را که در حال نظارت است، کاهش دهند، به‌ویژه زمانی که اجزای دیگری در شبکه وجود دارد، مانند سرورها.

بررسی در دسترس بودن اجزای مختلف شبکه :

این کار باید تا حد امکان به دفعات انجام شود، ترجیحاً هر دقیقه یا بیشتر. همچنین می توانید نحوه عملکرد یک واحد پردازش مرکزی (CPU) و روش های استفاده از فضای دیسک را نظارت کنید. در حالی که جمع آوری داده های زیادی در هر دستگاه می تواند مفید باشد، حداقل فاصله زمانی لازم باید بر اساس جزء به جزء تعیین شود. به این ترتیب، فرآیند نظارت و مانیتورینگ احتمال کمی دارد که بار غیرضروری به شبکه اضافه کند.

بررسی گزارش های ابزار

هر ابزاری که در یک شبکه اجرا می شود معمولاً می تواند ایجاد لاگ کند. لاگ ها در فواصل زمانی تولید می شوند و می توان از آنها را برای تشخیص و یا حتی پیش بینی استفاده نمود. هنگامی که یک گزارش ابزار یک مشکل بالقوه را نشان می‌دهد، مدیران می‌توانند از آن برای مشخص کردن ماهیت مشکل و همچنین جمع‌آوری اطلاعات حیاتی دیگر در مورد آن استفاده کنند.



پروتکل های نظارت بر شبکه Network Monitoring Protocols :

چندین پروتکل مانیتورینگ شبکه وجود دارد که می تواند در یک سیستم نظارت بر عملکرد شبکه استفاده شود. زمانی که این پروتکل ها به درستی استفاده شوند، می توانند تأثیر فرآیند مانیتورینگ شبکه را کاهش دهند. SNMP و رابط خط فرمان (CLI) با سرورهای لینوکس و ویندوز کار می کنند و گزینه های مناسبی برای مدیران شبکه می باشند.

SNMP :

SNMP در واقع یک پروتکل لایه Application است که برای تبادل اطلاعات مدیریتی بین تجهیزات شبکه استفاده می شود. این پروتکل بخشی از همان پروتکل TCP/IP می باشد. SNMP یکی از پروتکل های بسیار ارزشمند و کاربردی است که برای مدیریت و مانیتورینگ تجهیزات شبکه های LAN به کار می رود.

Packet Sniffing :

Packet Sniffing، همچنین به عنوان تجزیه و تحلیل بسته شناخته می شود. Packet Sniffing به یک برنامه یا دستگاه سخت افزاری اطلاق می شود که به عنوان نظارت بر ترافیک شبکه عمل می کند و می تواند ترافیک را رهگیری کرده و سپس آن را ثبت کند. به این ترتیب، یک sniffer بسته می تواند ترافیک مخرب یا مضر را شناسایی کند و در محافظت از شبکه نقش داشته باشد.Sniffer ها با بررسی جریان بسته‌های داده‌ای، بین رایانه‌های موجود در شبکه و همچنین بین رایانه‌های تحت شبکه و اینترنت، کار می‌کنند.

WMI برای ویندوز :

WMI ابزار مدیریتی ویندوز ، نرم افزاری است که دسترسی به اطلاعات مربوط به دستگاه های فعال در شبکه یک سازمان را آسان تر می کند. WMI می‌تواند یک رابط برای یک سیستم عامل ایجاد کند و اطلاعات را از دستگاه‌هایی که  WMI را اجرا می‌کنند، به دست آورد .در واقع تمامی فرآیندهای مدیریتی سیستم عامل ویندوز و مدیریت برنامه ها یا اسکریپت هایی که برای سیستم عامل ویندوز نوشته شده اند بر عهده WMI می باشد

WMI همچنین می‌تواند در مورد ویژگی‌ها و وضعیت سیستم‌های محلی یا  ریموت ، اطلاعات امنیتی و پیکربندی و همچنین اطلاعات مربوط به فرآیندها و سرویس‌های مختلف در شبکه گزارش دهد.

SSH برای یونیکس :

SSH در سیستم های یونیکس/لینوکس رایج است. می تواند یک تونل امن، کامل با رمزگذاری ایجاد کند، که دستگاه ها و نرم افزار مدیریت شبکه می توانند از آن برای تعامل استفاده کنند. هنگامی که ادمین ترکیبی از شماره پورت، نام کاربری و رمز عبور را ارائه می دهد، می توان آنها را احراز هویت کرد و به آنها دسترسی داد.

قابلیت NetFlow :

NetFlow بسته های داده را هنگام عبور از بخشی از شبکه بررسی می کند. NetFlow نوع ترافیکی که در شبکه و تجهیزات شبکه در حال عبور است را مشخص می کند و سپس فرآیند تحلیل ترافیک را مورد بررسی قرار می‌دهد. این اطلاعات برای تعیین راه هایی که داده ها در طول شبکه حرکت می کنند، استفاده می شود.

از NetFlow برای اهداف مختلفی استفاده می شود. مثلا مانیتورینگ شبکه برای بررسی امنیت شبکه ، اینکه چه اتفاقات غیرعادی در ترافیک شبکه در حال رخ دادن است. در واقع Anomaly های ترافیکی شبکه را می توان شناسایی کرد.

NetFlow و سیستم های مشابه با تجزیه و تحلیل تعاملات بین دستگاه های مختلف کار می کنند. اگر داده‌ها آنطور که باید بین دستگاه‌ها جابجا نمی‌شوند، NetFlow می‌تواند هشداری تولید کند که مدیران می‌توانند از آن برای رفع مشکل استفاده کنند.

مزایای کلیدی نظارت بر شبکه

برخی از مهمترین مزایای انواع مختلف نظارت بر شبکه عبارتند از:

دید بهتر در شبکه شما: نظارت شبکه به شما دید واضحی از تمام دستگاه های متصل به سیستم شما و همچنین نحوه حرکت داده ها از طریق آنها و هرگونه مشکل احتمالی را می دهد.
استفاده کارآمدتر از منابع IT: با خودکار کردن سیستم نظارت بر شبکه، در زمان تیم‌های سخت‌کوش فناوری اطلاعات صرفه‌جویی می‌کنید، به‌ویژه وقتی صحبت از عیب‌یابی مشکلاتی می‌شود که در غیر این صورت به طور غیرمنتظره‌ای ظاهر می‌شدند.
تهدیدات امنیتی را زودتر شناسایی کنید: با استفاده از نظارت بر شبکه، کنترل بهتری بر سلامت کلی شبکه خود خواهید داشت. هر چیزی غیرعادی می تواند یک هشدار ایجاد کند و به شما امکان می دهد مشکل را بررسی کرده و سپس به موقع آن را کاهش دهید.